Aktualności
powrótNowotwór piersi
29-01-2023 Rak piersi wśród nowotworów złośliwych występuje najczęściej u kobiet w Polsce, a według danych Centrum Onkologii – Krajowego Rejestru Nowotworów – liczba zachorowań przekroczyła w 2020 roku ilość 24000 przypadków rocznie. W 2020 roku wykryto 24644 nowe przypadki raka piersi oraz stwierdzono 8805 zgonów z tego powodu. Rak piersi jest drugim, po raku oskrzeli i płuca, nowotworem złośliwym powodującym najwięcej zgonów wśród kobiet w Polsce.
Największą zachorowalność notuje się u kobiet w przedziale wiekowym 55-65 lat. Rak piersi u mężczyzn występuje bardzo rzadko i najczęściej chorują mężczyźni w siódmej dekadzie życia.
Za najistotniejszy czynnik ryzyka uważa się wiek. Ryzyko zachorowania na raka piersi u obu płci wzrasta wraz z wiekiem, wpływają na to czynniki genetyczne – występowanie raka piersi w rodzinie, szczególnie u krewnych pierwszego stopnia (matka, siostra) lub krewnych II stopnia, którzy zachorowali na raka przed 40 rokiem życia, występowania innych nowotworów w rodzinie, np. raka jelita grubego, czynniki hormonalne – większe ryzyko obserwuje się u kobiet, u których pierwsza miesiączka wystąpiła wcześnie lub późne klimakterium (powyżej 55 r.ż.), ryzyko wzrasta u kobiet które nie rodziły lub urodziły po raz pierwszy po 30 r.ż. Niektóre zmiany łagodne występujące w piersiach, przebiegające z obecnością rozrostu atypowego, powodują również wzrost ryzyka zachorowania na raka piersi.
Pamiętajmy jednak, że u 75% kobiet nie występują żadne znane czynniki ryzyka.
Objawy raka piersi to najczęściej wyczuwalny guz w obrębie piersi, wciągnięcie skóry lub brodawki, zmiana wielkości lub kształtu piersi, zmiany skórne wokół brodawki, wyciek z brodawki (zwłaszcza krwisty), zaczerwienienie i zgrubienie skóry tzw.skórka pomarańczowa, powiększenie węzłów chłonnych w dole pachowym, widoczne poszerzenie żył skóry piersi, owrzodzenie skóry piersi. Należy jednak pamiętać, że u około 15% – 25% chorych guz może nie być wyczuwalny.
Badania profilaktyczne
W celu potwierdzenia bądź wykluczenia raka piersi należy wykonać następujące badania: badanie palpacyjne – samokontrola – przeprowadzana najlepiej zaraz po miesiączce, mammografia, a w przypadku wycieku treści płynnej z brodawki – galaktografia, badanie USG piersi i mammografia u kobiet poniżej 35 r.ż., biopsję aspiracyjną cienkoigłową (BAC), biopsja gruboigłowa i inne. Wśród osób obciążonych genetycznie występowaniem raka piersi do prawidłowej oceny stanu piersi u nosicielek mutacji genu BRCA-1 i BRCA-2 jest badanie rezonansem magnetycznym. Jego czułość sięga 90%, podczas gdy czułość mammografii u młodych kobiet, ze względu na znaczna ilość tkanki gruczołowej piersi nie przekracza 40%.
Leczenie raka piersi
W zależności od lokalizacji, zaawansowania i stopnia złośliwości są różne sposoby leczenia raka piersi. Szczegóły zostawmy onkologom, którzy dobiorą do każdego przypadku indywidualną metodę leczenia. Wymienię tylko, że leczenie może być oszczędzające pierś (BCT), polegające na wycięciu guza nowotworowego w granicach tkanek zdrowych oraz regionalnych węzłów chłonnych pachy oraz radykalne usunięcie piersi z możliwym jej odtworzeniem – rekonstrukcją. Pamiętajmy, że po cyklu leczenia onkologicznego następuje czas na rehabilitację celem powrotu prawidłowego odpływu limfy, zniwelowaniu obrzęków i skrócenia okresu rekonwalescencji.
Pamiętajmy – rak to nie wyrok. Najważniejszą rolę odgrywa częsta kontrola i wczesne wykrycie. To jest droga do dłuższego życia.
dr n.med. Rafał Adamczak specjalista ginekolog-położnik
dr n.med. Iwona Adamczak specjalista rehabilitacji medycznej
Klinika Zdrówko