Porady/artykuły
powrót
Skolioza a ciąża
Skolioza a ciąża
Skolioza – to trójpłaszczyznowe skrzywienie kręgosłupa jest w obecnym czasie bardzo częstym zjawiskiem. Przyczyny skoliozy są zazwyczaj nieznanego pochodzenia, często istnieje występowanie rodzinne skolioz. Dobrze jest jeśli skrzywienie wykryte jest wcześnie (przed zakończeniem procesu kostnienia czyli do18 roku życia) i wcześnie wdrożona jest odpowiednia fizjoterapia. Dzieci, które mają zaawansowaną skoliozę kiedyś dorastają, stają się żonami i pragną mieć potomstwo. Co wówczas?
Wszystko zależy od stopnia zaawansowania skrzywienia kręgosłupa i odczuwanych dolegliwości bólowych. Jeśli skolioza przekracza 25-30 stopni zazwyczaj zaczyna dokuczać – pojawiają się bóle odcinka piersiowego lub lędźwiowego. Jeśli do tego miednica jest skośnie ustawiona ( co w przypadku skolioz również często występuje) warto przed planowaniem ciąży wykonać zdjęcie rentgenowskie kręgosłupa i obręczy biodrowej, celem oceny patologii i ewentualnej decyzji co do rozwiązania ciąży przez cięcie cesarskie. Wiadomo, że w trakcie ciąży przybywa kilogramów, jest zdecydowanie większe obciążenie układu kostno-mięśniowo-więzadłowego, zmienia się środek ciężkości w trakcie chodu co powoduje zmianę wzorca chodu i mają prawo nasilać się dolegliwości bólowe całego kręgosłupa. Jeśli już wykonano zabieg operacyjny skoliozy ze stabilizacją specjalnych elementów wzdłuż kręgosłupa, a pojawiła się ciąża, tym bardziej warto pochylić się nad sposobem rozwiązania ciąży przez cięcie cesarskie.
Warto jednak pamiętać, iż w przypadki istniejącej skoliozy przed planowaniem ciąży można wzmocnić mięśnie grzbietu i obręczy biodrowej – 3-4 miesiące przed zajściem w ciążę – wówczas organizm lepiej poradzi sobie z rosnącym obciążeniem i zmniejszą się dolegliwości bólowe pleców w 2 i 3 trymestrze ciąży.
Jakie ćwiczenia są najlepsze na ból pleców w ciąży?
Pamiętajmy, że każde ćwiczenie w ciąży musi być wykonywane powoli i ostrożnie. Tym ostrożniej, im bardziej zaawansowana jest ciąża.
Pierwsze ćwiczenie, wzmacniające mięśnie pleców i pośladków, rozpoczynamy od klęku podpartego. Oznacza to, że klęczymy i wyprostowanymi w łokciach rękami podpieramy się przed sobą o podłogę. Kręgosłup powinien być wyprostowany. Unosimy równocześnie prawą rękę i lewą nogę, tak aby razem z kręgosłupem tworzyły linię prostą. Chwilę wytrzymujemy w tej pozycji, po czym powoli opuszczamy kończyny. Powtarzamy kilka razy, po czym zmieniamy kończyny. Na początku, aby ułatwić sobie to ćwiczenie, można ćwiczyć oddzielne podnoszenie poszczególnych kończyn.
Kolejne ćwiczenie: opieramy się o ścianę, nogi w lekkim rozkroku powinny być 40-60 cm od ściany. Uginamy kolana, tak aby tworzyły kąt prosty. Chwilę zatrzymujemy się w tej pozycji, po czym powoli prostujemy nogi do poprzedniej pozycji. Powtarzamy to ćwiczenie 2-3 razy dziennie.
Bardzo korzystne dla pleców i całego organizmu przyszłej mamy są tzw. ćwiczenia kardio, pod warunkiem, że nie są zbyt obciążające. Zależy nam na niewielkim przyspieszeniu tętna, ale nie wolno dopuścić do całkowitego wyczerpania podczas ćwiczeń. Inną bezpieczną formą treningu kardio jest spacer przez 20-30 minut 3-5 razy w tygodniu. Oczywiście, jeśli kobieta w ciąży czuje się zbyt zmęczona zmniejszamy długość spaceru. Nawet niewielka ilość ruchu będzie dla niej korzystna.
Wraz z zaawansowaniem ciąży często tułów przechyla się do tyłu, kompensując zmianę środka ciężkości. Nie jest to korzystne dla kręgosłupa. Ramiona powinny być zawsze wyprostowane, a klatka piersiowa wypięta do przodu. Pamiętajmy, aby nie usztywniać kolan. Łatwiej wtedy balansować ciężarem ciała.
Pamiętajmy też, że na ból kręgosłupa w ciąży może mieć też wpływ nieodpowiednie obuwie. Szpilki i wąskie buty utrudniają chodzenie, przez co mogą przyczynić się do bólu w odcinku lędźwiowym. Wybierajmy buty na niskim obcasie lub koturnie, z dobrym podparciem sklepienia stopy.
Także nieodpowiednia pozycja w czasie snu może wywołać ból pleców. Najlepiej jest spać na boku, z niewielką poduszką między kolanami. Zmniejszy to obciążenie kręgosłupa.
Pamiętajmy też, aby nie podnosić nic z podłogi pochylając się – zdecydowanie lepiej jest kucnąć i po prostu wyprostować nogi.
Jest sporo możliwości likwidacji dolegliwości bólowych i poprawy napięcia mięśni przykręgosłupowych i obręczy biodrowej w trakcie ciąży, ale lepiej przygotować organizm przed ciążą.
Powodzenia!
dr n. med. Iwona Adamczak
specjalista rehabilitacji medycznej i medycyny fizykalnej
Klinika Zdrówko
