Powikłania przeziębienia

Przeziębienia i ich powikłania
Ludzki organizm to system połączonych lub wpływających na siebie narządów, układów, w którym jeden chory organ może źle wpływać na funkcjonowanie całego organizmu. Z zaniedbywaniem zdrowia jest tak jak na przykład z zaniedbywaniem auta – lekceważenie usterek finalnie może doprowadzić do uszkodzenia całości, co prowadzi do braku możliwości użytkowania auta.

Z tą różnicą, że organizm ludzki jest bardziej skomplikowany i nieodwracalne powikłania mogą okazać się niestety niemożliwe do wyleczenia.

Dlaczego nie powinno się bagatelizować przeziębienia?
Skutki nieleczonego przeziębienia powinny uświadomić nam, że nawet najbardziej błahe objawy mogą przysporzyć nam dużych problemów. Jeśli objawy cofają się w ciągu 2-3 dni, to raczej nie spodziewamy się niczego złego. Gorzej rzecz ma się w przypadku braku poprawy. Tu powinna zapalić się lampka alarmowa i świadomość, że zdrowie ma się tylko jedno i nie należy go lekceważyć. Z pewnością kilkudniowe zwolnienie, wyleżenie w łóżku okresu infekcji czy odpowiednio dobrane leki przez lekarza będą najlepszym rozwiązaniem. Często pacjenci mówią mi: samo przyszło, samo pójdzie. Niestety teza ta jest fałszywa i prowadzi często do zbyt późnego zwrócenia się do lekarza.

Leczenie przeziębienia – kiedy udać się do lekarza?
Przeziębienie dzieli się na trzy istotne fazy uzależnione od występujących objawów:

1. faza naczyniowa – trwa od 3 do 7 dni, objawia się drapaniem w gardle i suchym kaszlem, wodnistym katarem, a także ogólnym rozbiciem
2. faza komórkowa – następuje po fazie naczyniowej i trwa do tygodnia, najczęściej prowadzi do ustąpienia objawów, kaszel przechodzi z suchego w mokry, a wydzielina z nosa z lejącej się w bardziej gęstą
3. faza destrukcyjna czyli powikłania – chory bagatelizuje objawy i nie podejmuje leczenia, następuje gwałtowne pogorszenie stanu zdrowia i nasilenia się symptomów, podczas tej fazy konieczna jest szybka konsultacja lekarska.
   Do symptomów niepokojących, wskazujących na konieczność konsultacji lekarskiej należą:
   • skok gorączki powyżej 38°
   • duszności
   • świszczący kaszel
   • utrzymujący się kaszel z ropną wydzieliną
   • silny ból zatok, uszu lub głowy – tu konieczna jest konsultacja laryngologa
   • nasilenie objawów lub ich utrzymywanie się mimo przyjmowanych preparatów

Powikłania przeziębienia
Do najczęściej występujących powikłań po nieleczonym przeziębieniu zaliczyć można:
• ostre zapalenie oskrzeli – nagły kaszel, który może utrzymywać się nawet do trzech tygodni, towarzyszy mu infekcja górnych dróg oddechowych
• zapalenie płuc – duszność i trudność w oddychaniu, wysoką gorączką (powyżej 39 °, dłużej niż trzy dni) i uporczywym kaszlem z ropną wydzieliną
• zapalenie zatok przynosowych – wyciek z nosa, uczucie spływania wydzieliny po ścianie gardła, dodatkowy objaw to ograniczenie lub całkowita utrata powonienia
• ostre zapalenie tchawicy – charakteryzuje się bólami za  mostkiem, silnie odczuwalnymi przy głębokim oddychaniu oraz kaszlem, początkowo suchym, z który z czasem zamienia się w mokry
• bakteryjne lub wirusowe zapalenie ucha – objawia się charakterystycznym bólem, nasilającym się przy przeżuwaniu, niekiedy towarzyszy mu wydzielina, ograniczenie słuchu, obrzęk i zwężenie przewodu słuchowego
• zapalenie mięśnia sercowego – naciek zapalny w mięśniu sercowym objawiającym się kłującym bólem, zaburzeniem rytmu serca, uczuciem kołatania i obrzękami

Do najczęstszych powikłań grypy należą:
• zapalenie płuc,
• zapalenie ucha środkowego,
• angina paciorkowcowa,
• zaostrzenie współistniejącej choroby przewlekłej, np. POCHP (przewlekłej obturacyjnej choroby płuc),
• zaostrzenie astmy,
• zaostrzenie choroby niedokrwiennej lub zastoinowej niewydolności serca,
• zaostrzenie cukrzycy

Jak walczyć z przeziębieniem i grypą?
Nie ma stuprocentowego sposobu na eliminację z naszego otoczenia bakterii i wirusów chorobotwórczych. Czasami wystarczy krótkotrwały kontakt z nosicielem, by zakażenie rozwinęło się także u nas. Profilaktyka będzie ograniczała się do zdrowego trybu życia, zachowywania higieny i unikania potencjalnych zagrożeń. Wśród zachowań mogących zniwelować ryzyko zachorowania wyróżnić można:
• higiena snu czyli przestrzeganie odpowiedniej ilości godzin snu (7-8 godzin)
• zdrowe odżywianie się czyli rezygnacja ze spożywania alkoholu, tłustego jedzenia, fast foodów i żywności przetworzonej
• stosowanie produktów spożywczych wpływających na walkę z wirusami i bakteriami, takich jak imbir, czosnek, goździki, miód, kiszonki, oleje roślinne, ryby, pełnoziarniste produkty zbożowe, nasiona roślin strączkowych
• aktywność fizyczna mogąca objawiać się prostymi rozwiązaniami jak spacery (nawet krótkie), jazda na rowerze
• przestrzeganie podstawowych zasad higieny – częste mycie rąk, mycie produktów spożywanych na surowo (owoce i warzywa)
• unikanie skupisk ludzkich, w których występuje większe ryzyko zarażenia

Warto wziąć pod uwagę, że każda infekcja osłabia układ odpornościowy, co daje organizmowi otwartą furtkę do kolejnych zakażeń i rozwoju kolejnych chorób.

Należy też pamiętać, że czynnikiem ryzyka wpływającym na stan zdrowia fizycznego może być zły stan zdrowia psychicznego. Człowiek o zdrowej psychice przejawia większą dbałość o zdrowie fizyczne i szybciej reaguje w momencie wystąpienia niepokojących objawów.
Reagujmy na czas w walce z przeziębieniem, stosujmy właściwe leki, dbajmy o swoje zdrowie i cieszmy się życiem!

Z życzeniami zdrowia
dr n.med. Iwona Adamczak
specjalista rehabilitacji medycznej i medycyny fizykalnej
Klinika Zdrówko